Czym jest świadczenie kosiniakowe i jak je otrzymać?
Każdy rodzic doskonale wie, że wychowywanie dziecka wymaga – oprócz nakładu sił i poświęcania mu większej ilości czasu – zabezpieczenia finansowego. Zdają sobie jednak sprawę, że mogą liczyć na pewne udogodnienia z tym związane ze strony państwa. Nie każdy rodzic może mimo wszystko skorzystać z popularnego zasiłku macierzyńskiego, dlatego szuka innych rozwiązań. Jednym z nich staje się świadczenie rodzicielskie o nazwie kosiniakowe. Warto wiedzieć, komu dokładnie i kiedy przysługuje.
Podstawowe informacje o świadczeniu rodzicielskim kosiniakowe
Na początku warto przybliżyć historię wyjaśniającą, skąd wzięła się nazwa tego świadczenia rodzicielskiego. Nie bez powodu kojarzy się ona z liderem ugrupowania politycznego Władysławem Kosiniakiem-Kamyszem. Sprawował on bowiem urząd Ministra Pracy i Polityki Społecznej, kiedy kształtował się pomysł tego projektu wspierającego młode rodziny.
Świadczenie rodzicielskie kosiniakowe może być pobierane przez rodzica przynajmniej przez rok od dnia urodzenia dziecka. Kwota miesięczna wynosi 1000 zł netto. Przez brak opodatkowania dokładnie tyle „na rękę” może liczyć młody rodzic lub opiekun prawny, którym przysługuje otrzymanie świadczenia rodzicielskiego.
Długość pobierania zasiłku kosiniakowe zależy od tego, ile matka urodzi dzieci.
W przypadku urodzenia jednego dziecka rodzic może pobierać pieniądze ze świadczenia rodzicielskiego przez 52 tygodnie.
W przypadku urodzenia dwojga dzieci okres ten wydłuża się do 65 tygodni.
W przypadku urodzenia trojga dzieci okres pobierania zasiłku wyniesie 67 tygodni.
W przypadku urodzenia czworga dzieci okres wydłuży się o kolejne dwa tygodnie. Rodzic może pobierać należną mu kwotę przez 69 tygodni.
W przypadku urodzenia pięciorga (i więcej) dzieci okres pobierania świadczenia rodzicielskiego kosiniakowe wyniesie zawsze 71 tygodni.
Kto może otrzymać świadczenie rodzicielskie kosiniakowe?
Finalnie świadczenie rodzicielskie zaczęło funkcjonować w polskim prawie od 2016 roku. Przysługuje wszystkim tym, którzy nie otrzymują zasiłku macierzyńskiego. Kto może zatem liczyć na pomoc w przypadku objęcia opieką dziecka?
Świadczenie rodzicielskie przysługuje w pierwszej kolejności matce.
O kosiniakowe może starać się również ojciec po spełnieniu pewnych warunków – o tym w dalszej części tekstu.
Świadczenie rodzicielskie przysługuje też zgodnie z ustawą osobie, która wyraziła chęć przysposobienia jednego dziecka. Tutaj warto pamiętać, że chodzi o dziecko, które jest przed datą ukończenia 7 roku życia. Jest też zasada co do dziecka, któremu odroczono obowiązek szkolny. Świadczenie rodzicielskie kosiniakowe przysługuje do ukończenia 10 roku życia dziecka.
Podobne zasady, jak w przypadku osoby, która przysposobiła dziecko, dotyczą opiekuna faktycznego. Może on spodziewać się świadczenia rodzicielskiego w przypadku objęcia opieką dziecka do ukończenia 7 roku życia. Jeśli podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, wtedy do ukończenia 10 roku życia dziecka.
Świadczenie rodzicielskie kosiniakowe przysługuje również rodzinie zastępczej z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej. Tutaj zasady się nie zmieniają. Są podobne do tych, co dotyczyły dwie powyżej opisane grupy. Objęcie opieką dziecka do ukończenia 7 roku życia pozwala na pobieranie kwotę świadczenia rodzicielskiego. Jeśli podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, wtedy do ukończenia 10 roku życia dziecka.
Reguły wszystkich powyższych przypadków są bardzo łatwe do zrozumienia. Osoby, które pozwoliły sobie na przysposobienie dziecka, mogą liczyć na świadczenie rodzicielskie kosiniakowe.
Kiedy ojciec może pobierać ustaloną kwotę świadczenia rodzicielskiego kosiniakowe?
Wróćmy do ojca dziecka. On też może starać się o świadczenie kosiniakowe. Jakie jednak warunki musi spełniać?
Świadczenie rodzicielskie przysługuje ojcu dziecka w kilku sytuacjach.
Pierwszy przypadek dotyczy momentu, gdy dojdzie do śmierci matki dziecka, więc ojciec staje się jego jedynym opiekunem prawnym;
Drugi przypadek dotyczy sytuacji, gdy doszło do porzucenia dziecka przez matkę, więc podobnie jak wyżej ojciec staje się jego jedynym opiekunem prawnym;
Jednak najbardziej rozwinięty jest trzeci przypadek – dotyczy sytuacji, gdy matka zdecyduje się na skrócenie okresu pobierania świadczenia rodzicielskiego. Ojcu dziecka przysługuje kosiniakowe, gdy matka pobierała kwotę przez 14 tygodni po urodzeniu dziecka.
Komu nie przysługuje świadczenie rodzicielskie kosiniakowe?
Są pewne momenty, kiedy nie można ubiegać się o otrzymanie otrzymanego świadczenia rodzicielskiego. Jednym z takich przypadków jest umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej. Ta sytuacja dotyczy zarówno rodziców biologicznych, jak i rodziców, którzy zdecydowali się na adopcję dziecka.
Rodzice nie mogą otrzymać świadczenia rodzicielskiego kosiniakowe, gdy przynajmniej jeden z nich (matka czy ojciec) pobierają już zasiłek macierzyński.
Kolejny, gdy rodzic lub opiekun prawny nie są w stanie objąć opieką dziecka. Może dotyczyć to sytuacji zmiany miejsca zatrudnienia, co powoduje oddalenie się od dziecka. Wtedy rodzic czy opiekun prawny nie są w stanie opiekować się dzieckiem, więc nie przysługuje im kwota świadczenia kosiniakowe.
Jeszcze jedna sytuacja braku możliwości pobierania kwoty świadczenia rodzicielskiego dotyczy przepisów koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Jeśli rodzic czy opiekun prawny mogą pobierać kwotę świadczenia za granicą, to prawdopodobnie nie możliwości otrzymania kosiniakowe w Polsce.
Czy można pobierać kwotę kosiniakowe za niepełny miesiąc?
Nie ma problemu z pobieraniem kwoty świadczenia za niepełny miesiąc. Trzeba jednak wiedzieć, jak wyliczyć taką sumę pieniędzy.
Wysokość świadczenia za pełny miesiąc wynosi zawsze 1000 zł netto. Trzeba podzielić przez tę kwotę liczbę dni w miesiącu. Otrzymamy dzienne wynagrodzenie. Jeśli pobieramy kwotę za niepełny miesiąc, wystarczy pomnożyć liczbę dni, w których przysługuje nam świadczenie rodzicielskie kosiniakowe, przez kwotę jednego dnia wyliczoną na początku.
Składanie wniosku o pobieranie świadczenia rodzicielskiego kosiniakowe. Jak, gdzie i kiedy to robić?
Możesz złożyć wniosek na dwa sposoby: stacjonarnie oraz internetowo. W pierwszym wypadku musisz pojawiać się z wypełnionym wnioskiem w urzędzie gminy lub urzędzie miasta. Wszystko zależy od tego, gdzie mieszkasz. Jeśli w Twoim mieście znajduje się urząd miasta, wybierz się właśnie tam.
Gdzie jednak szukać takiego wniosku? Możesz sugerować się wzorem umieszczonym na stronie Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Istnieje też szansa pozostania w domu i wypełnienia oraz złożenia wniosku o świadczenie rodzicielskie kosiniakowe online. W takim wypadku powinieneś wejść na stronę rządową i postępować zgodnie z pokazywanymi krokami. Taka metoda składania wniosku jest o wiele szybsza. Nie musisz tracić czasu na wychodzenie z domu czy stanie w kolejkach.
A jak wygląda sytuacja z terminem złożenia wniosku? Najlepiej dla Ciebie, jeśli zrobisz to zaraz po urodzeniu dziecka. W przypadku złożenia wniosku o kosiniakowe do 3 miesięcy po narodzeniu dziecka będzie przysługiwać Ci kwota od 1 miesiąca jego życia. Jeśli spóźnisz się z wnioskiem i wybierzesz się do urzędu gminy czy miasta (alternatywnie złożysz wniosek przez Internet) dopiero po 3 miesiącach od narodzenia dziecka, to musisz liczyć się z tym, że kwota będzie przysługiwać od miesiąca złożenia prośby o świadczenie rodzicielskie.
Nie można jednak zwlekać dłużej niż czas maksymalny pobierania kwoty świadczenia rodzicielskiego kosiniakowe ustalony w przepisach. Zatem w przypadku narodzenia jednego dziecka nie powinieneś składać wniosku po 52 tygodniach od jego przyjścia na świat.
Powyższe zasady dotyczą głównie pobierania kwoty świadczenia rodzicielskiego przez matkę. W jej przypadku licznik pokazujący, ile zostało czasu na złożenie wniosku, uruchamia się w momencie narodzenia dziecka.
Natomiast licznik ojca uruchamia się, kiedy staje się jedynym opiekunem prawnym dziecka i przysługuje mu prawo do pobierania świadczenia rodzicielskiego. To zatem sytuacje już wcześniej opisane, a więc śmierć matki, porzucenie dziecka przez matkę oraz skrócenie pobierania kwoty świadczenia przez matkę.
